Mannaveiðar

Á fáeinum dögum eru þrír gæsaveiðimenn myrtir og lögreglan stendur frammi fyrir því að raðmorðingi gengur laus. Sú skoðun staðfestist þegar lögreglunni berst orðsending frá morðingjanum sem segir: "Ég veiði menn og sleppi aldrei ...

Fyrsti þáttur íslensku glæpaþáttaraðarinnar Mannaveiðar hefst í ríkissjónvarpinu í kvöld. Ég er mikill aðdáandi glæpasagna og -þátta, einkum af breska skólanum. Það sem ég hef séð úr þessum þætti lofar góðu þó ekki sé efnið mjög breskt að sjá, fínir leikarar og greinilega allmikil spenna á ferðum. Gísli Örn Garðarsson og Ólafur Darri Ólafsson leika aðalhlutverkin, lögreglumennina Hinrik og Gunnar sem annast rannsókn málsins.

Björn Brynjúlfur Björnsson leikstýrir Mannaveiðum en hann gerði spennumyndina Köld slóð árið 2006 og sjónvarpsmynd byggða á Njálssögu árið 2003.

En þá er komið að smá játningu. Ég verð þrátt fyrir áhuga minn á glæpasögum nefnilega að viðurkenna að ég hef ekki lesið Aftureldingu, bók  Viktors Arnars Ingólfssonar frá 2005,  sem Mannaveiðar eru byggðar á. Ástæðan er sú að ég reyndi að lesa Flateyjargátu eftir sama höfund og mér leiddist. Hrikalega. Samt hafði sagan sú fengið mjög fína dóma þannig að kannski gef ég henni bara annan séns. Og höfundinum. Kannski verður líka ágætt að kynnast sagnaheimi hans á sjónvarpsskjánum.

Viktor Arnar sem er menntaður byggingatæknifræðingur hefur gefið út nokkrar glæpasögur, þá fyrstu árið 1978 og aðra árið 1982. Síðan liðu 16 ár þar til hann kvaddi sér hljóðs á ný, þá með sögunni Engin spor sem hlaut mjög góðar viðtökur lesenda. Flateyjargáta kom út 2003 og Afturelding 2005. Hann hefur tvívegis verið tilnefndur til Norrænu glæpasagnaverðlaunanna. Bækur hans hafa verið gefnar út víða í Evrópu, meðal annars í Þýskalandi, Austurríki, Hollandi og Sviss.

Heimasíða eða vefdagbók Viktors Arnars er hér: http://www.mmedia.is/vai/vaidagbok.htm

Til gamans eru hér útdrættir úr ritdómum um Aftureldingu:

*Bókin byrjar firnavel á spennandi lýsingu á skotbardaga morðingjans og fyrsta fórnarlambsins. Viktor grípur lesandann traustataki, tekur á rás og gerir sig ekki líklegan til að sleppa . . . Viktor Arnar slær sjaldan slöku við og heldur lesandanum á tánum allt til loka. Viktor Arnar hefur enn sem komið er vaxið með hverju verki sínu og Afturelding gefur enga ástæðu til annars en að hlakka til næstu bókar. Bergsteinn Sigurðsson Fréttablaðið 23. nóvember 2005.

*Afturelding er vel skrifuð skáldsaga . . . með því að gera dýraveiðar að umgjörð frásagnarinnar tekst Viktori á snjallan hátt að réttlæta notkun skotvopna og sviðsetningu skotbardaga. Björn Þór Vilhjálmsson Mbl. 15. nóvember 2005.

*Fléttan er ekki eins stórkostleg og í Engin spor, persónur ekki eins lifandi og skemmtilegar og í Flateyjargátu, en samt er hér um fyrirtaks skemmtun að ræða. Alls konar smærri atriði hjálpa frásögninni áleiðis en verða aldrei fyrirferðarmikil. Höfundur lætur ekkert trufla sig í þeirri viðleitni að skrifa góða glæpasögu. Niðurstaðan er enda sú að Afturelding er góð glæpasaga. Aðdáendur Viktors munu þó hugsanlega sakna skrýtilegheitanna úr hinum sögunum, þessara atriða sem lyftu þeim upp en færðu þær kannski um leið í átt frá hefðbundnum glæpasögum. En þessi lesandi hérna var eldfljótur að gleypa í sig Aftureldingu og naut lestursins í hvívetna.

Ingvi Þór Kormáksson, nóvember 2005.

 

Ekki er öll vitleysan eins

...hvernig er hægt að telja mannlega hauskúpu vera af dýri? Nema sá sem hauskúpuna átti hafi verið einstaklega ófríður í lifanda lífi.

Svo er líka búið að skemma spennuna fyrir okkur, loksins þegar við héldum að við gætum beint sjónum okkar í örskotsstund frá frjálsu falli efnahagslífs landsins inn á meira spennandi og dularfullar brautir.

Stofustáss var það þá eftir allt.

Hauskúpan var meðal húsmuna í hjólhýsi

Ljóð dagsins

Angie -  The Rolling Stones

Angie, angie, when will those clouds all disappear?
Angie, angie, where will it lead us from here?
With no loving in our souls and no money in our coats
You cant say were satisfied
But angie, angie, you cant say we never tried
Angie, youre beautiful, but aint it time we said good-bye?
Angie, I still love you, remember all those nights we cried?
All the dreams we held so close seemed to all go up in smoke
Let me whisper in your ear:
Angie, angie, where will it lead us from here?
Oh, angie, dont you weep, all your kisses still taste sweet
I hate that sadness in your eyes
But angie, angie, aint it time we said good-bye?
With no loving in our souls and no money in our coats
You cant say were satisfied
But angie, I still love you, baby
Evrywhere I look I see your eyes
There aint a woman that comes close to you
Come on baby, dry your eyes
But angie, angie, aint it good to be alive?
Angie, angie, they cant say we never tried

Fólk á það til að hverfa á Íslandi.

Svona atvik valda því að umræðan um mannshvörf skýtur upp kollinum. Nokkur fjöldi mála af þeim toga eru eru óupplýst og að baki hverju máli er gríðarlegur harmleikur.Beinafundur veldur því að sami áhuginn kviknar í hjörtum íslendinga og veldur því að þeir eru yfir sig hrifnir af bókum Arnaldar Indriðasonar. Kannski er einhver af þeim mikla fjölda sem hverfur sporlaust á Íslandi fundinn.

Mér þykir merkilegt hversu lítil umfjöllun er um öll þessi mannshvörf í jafn litlu samfélagi og Ísland er. Kannski er það aldagömul mýta um að það sé bara eðlilegt að í jafn hrjóstrugu landi og Ísland er, hverfi fólk. En fyrir aðstandendur hinna horfnu er það hvergi eðlilegt og vonandi að við þennan fund verði einhver fjölskylda einhverju nær um hvarf ástvinar sins.

Í maí 1999 hófst vinna við heildarskrá yfir horfna menn hjá ríkislögreglustjóra. Samkvæmt bráðabirgðasamantekt eru horfnir menn á árunum 1945-1999 taldir vera 42.Samkvæmt gagnaskrá ríkislögreglustjóra um mannshvörf, hurfu 11 einstaklingar á Íslandi frá árinu 1991 til ársloka 2002, aðrir en þeir sem fórust við störf á sjó. Allir hinna horfnu á árunum 1991 til 2002 eru karlkyns, þar af þrjú börn og tveir erlendir ferðamenn. Talið er að átta af þeim sem saknað er hafi fallið í sjó, foss eða ár og einn hafi horfið í óbyggðum.  Um tvo er ekki vitað annað en að þeir fóru frá heimilum sínum. Eitt dularfyllsta málið snertir tvo unglingspilta úr Keflavík sem hurfu sporlaust árið 1994, að ógleymdum Guðmundar- og Geirfinnsmálum sem hvert mannsbarn þekkir.

Upphaf þess máls má rekja til dularfulls hvarfs Geirfinns Einarssonar í nóvember 1974. Ókunnur maður hafði hringt í hann úr Hafnarbúðinni í Keflavík og mælt sér mót við hann kvöldið sem hann hvarf. Seinna meir beindu rannsóknamenn sjónum sínum að hvarfi annars manns, Guðmundar Einarssonar sem horfið hafði aðfaranótt 25.janúar 1974. Talið var að þessi tvö mannshvörf tengdust. Þrátt fyrir umfangsmikla leit hafa lík hvorugs þeirra fundist, en nokkur ungmenni voru dæmd fyrir aðild að málunum árið 1980, eftir viðamikla rannsókn sem hefur þó sætt mikilli gagnrýni á síðari árum. Einn sakborninganna Sævar Ciesielski  reyndi að fá málið endurupptekið án árangurs. Davíð Oddsson hvatti til endurupptökumálsins árið 1998 með eftirfarandi orðum: ,,Það var ekki aðeins eitt dómsmorð framið á allri þessari vegferð, þau voru mörg dómsmorðin sem framin voru á þessari vegferð allri og það er mjög erfitt fyrir okkur að búa við það."

 

Mannabein fundust á víðavangi í Kjósarhreppi