Paul Simon

 

Paul Frederic Simon er fæddur 13 október 1941 sonur gyðingahjóna af ungverskum ættum, Bellu og Lúðvíks sem bæði eru látin. Hann byrjaði snemma að glingra við tónlist en hann og vinur hans Art Garfunkel tróðu upp á skólaböllum í Forest Hill skólanum. Þeir kölluðu sig Tomma og Jenna þegar þeir gáfu út fyrstu smásmáskífuna sína “Hey Schoolgirl” árið 1957. Þeir héldu báðir áfram námi og Paul er með gráðu í enskum bókmenntum.

Hann er þríkvæntur þessi 155 cm hái tónlistarmaður, núverandi eiginkona hans er Edie Brickel sem er fædd um það leyti sem Simon og Garfunkel voru að slá í gegn. Áður var hann kvæntur Lilju prinsessu, leikkonunni Carrie Fisher.

 

Rokk og ról, þér gefið hef ég öll mín bestu ár… 

Hann hóf nám í lögfræði en rokkið og rólið átti samt hug hans allan og á árunum milli 1957 og 1964 gaf hann út slæðing af lögum ýmist með Garfunkel eða án. Hann kom fram undir ýmsum dulnefnum, eins og Jerry Landis, Paul Kane og  í hljómsveitinn Tico & the Triumphs.

Á þessum tíma kynntist hann Carole King og tók upp nokkur lög með henni, sem ekki hafa verið gefin út, einnig fór hann að hafa áhuga á þjóðlagatónlist sem hefur litað feril hans talsvert síðan, og gaf út nokkur lög af þeim toga þar á meðal “He was my brother” tileinkað skólabróður hans sem hafði verið myrtur í Mississippi árið 1964. Snemma það ár fengu þeir skólabræður og vinir, Simon og Garfunkel samning við Columbia  hljómplöturisann sem ákvað að nota ættarnöfn félagana sem nafn á bandið, nokkuð sem aldrei hafði verið reynt áður, eftir því sem Paul hélt fram í viðtali árið 2003. Fyrsta platan þeirra, Wednesday morning, 3.a.m.  kom út í október 1964 og innihélt 12 lög, þar af fimm eftir Paul Simon. Platan seldist ekki vel í upphafi en útvarpsstöðvar á austurströnd Bandaríkjanna féllu þó fyrir einu lagi sem var mikið spilað. Það heitir “The sound of silence”. Að endingu komst það á topp Bandaríska popplistans .

 

Að slá í gegn

Eftir að það leit út fyrir að fyrstu plötunnar biði ekkert nema hrakfarir hélt Simon til Englands þar sem hann hélt sólóferli sínum áfram, og gaf út The Paul Simon Song Book  í Bretlandi árið 1965. Þegar hann frétti af velgengni lagsins “the sound of silence” sigldi hann vestur á ný og þeir félagar Art Garfunkel og hann hófu glæstan feril, gáfu út margar merkilegar plötur þar á meðal  Sounds of silence árið 1966, Bookends, 1968 og Bridge over troubled water.Söngur þeirra félega setti líka sterkan svip á kvikmyndina The Graduate sem Mike Nicols leikstýrði árið 1967, um eldri konu sem táldregur ungan háskólastúdent. Paul Simon hafði hugsað sér að láta lagið heita Mrs Roosevelt en þegar leikstjórinn frétti það sagði hann: “Láttu ekki eins og bjáni, við erum að búa til bíómynd hérna, konan heitir Mrs. Robinson!” Eftir útgáfu hinnar ofurvinsælu  Bridge over Troubled Water lauk samstarfi þeirra félaga, og Paul hóf sólóferil en þeir félagar komu alloft saman, gáfu út “My little town” á smáskífu 1975, sem einnig kom út á sólplötunum þeirra  Still Crazy after all those years  og  Breakaway.  Árið 1981 héldu Simon og Garfunkel eftirminnilega tónleika í Miðgarði í New York, sem var upphafið að heimsreisu þeirra sem vakti gífurlega athygli. Í kjölfarið kom út tónleikaplata sem margir eiga á vinyl í plötuskápnum sínum.  Þeir félagar voru teknir inn í Rock´n´Roll Hall of fame árið 1990 og komu svo saman aftur árið 2003 til að taka við Grammy verðlaunum fyrir frábært ævistarf. Í framhaldinu brugðu þeir undir sig betri fætinum og fóru á túr sem átti hámark sitt í 600.000 manna konsert í Kolosseum í Róm.  

Sólóferill

Á 8. áratugnum hófst farsæll sólóferill Paul Simon fyrir alvöru, hann gaf út plötuna Paul Simon þar sem hann gældi í fyrsta skipti við heimstónlist. Lögin frá þessum tíma eru mörg og margvísleg en mörg þeirra mjög kunnugleg, Kodacrome, American Tune og Loves me like a rock, svo einhver séu nefnd. Þau tvö síðarnefndu beindu sjónum hlustenda að Watergate hneykslinu. Árið 1975 gaf hann út hina frábæru plötu  Still Crazy after all those years, sem er álitin eitt af hans bestu verkum. Næstu árin dundaði hann sér við eitt og annað, samdi kvikmyndatónlist og lék meira að segja í bíómyndum. Hann gaf út nokkrar plötur með fínu efni sem þrátt fyrir ágæta sölu náði ekki sömu hæðum í vinsældum og útgáfur áranna á undan.

 

Graceland til nútímans

Árið 1986 gaf Paul Simon út þá gríðarvinsælu plötu Graceland þar sem hann fékk til liðs við sig Afríska rythmasveit og hljóðfæraleikara þar á meðal Ladysmith Black Mambazo. Platan seldist rosalega vel og skaut Paul Simon beinustu leið upp á stjörnuhimininn á ný. Fjórum árum síðar leitaði hann til Brasilíu, gaf út  The rhythm of the saints  sem fólki fannst ofureðlilegt framhald af Graceland plötunni. Paul Simon hafði tekist að koma heimstónlistinni á kortið.Tæpum tíu árum eftir konsertinn fræga í Central Park mætti Paul Simon þangað aftur með hóp  afrískra og suður Amerískra tónlistarmanna sér til fulltingis. Enn varð til glæsileg hljómleikaplata og sjónvarpsþáttur sem sópaði að sér verðlaunum. Nýjasta plata Pauls Simon kom út árið 2006, unnin af honum og Brian Eno undir áhrifum af hækkandi aldri tónlistarmannsins og atburðum þeim sem urðu 11. september 2001, og eins því sem gerst hefur í kjölfar árásanna. Platan þykir fín, örlítið tormeltari en eldri verk meistarans. Menn mega nú þroskast.

Nú er þessi snillingur staddur á Íslandi og ætlar að halda stórtónleika sem hefjast eftir örfáa klukkutíma í Laugardalshöll. Ég hlakka óskaplega til að heyra hvað hann hefur upp á að bjóða þar.

 

Bloggfærslan er alfarið á ábyrgð skrifanda en endurspeglar ekki á neinn hátt skoðanir eða afstöðu mbl.is, og Morgunblaðsins.

Athugasemdir

[Helga Guðrún Eiríksdóttir, 1.7.2008 kl. 12:54]

Frábær færsla!  

-Hvern fékkstu til að skrifa hana fyrir þig?  

PS. Þú veizzt ég elzkaðig!  Fer bara vel meðða!

[Eiríkur Harðarson, 1.7.2008 kl. 12:57]

Mig vantar einhvern til að ná í mig, reyndar er ég líka miðalaus þó verður því auðveldlega bjargað.

[Steingrímur Helgason, 1.7.2008 kl. 22:05]

Flott upprúlluð sagnfræði hjá þér, eiginlega með betri ritjúölum sem ég hef enn lesið af því sem að ~mannz finnzt mar vita betur um~, en mátaðir & bast fyrir með stílnum.

Þinn heiður & heilsan fyrir..

[Markús frá Djúpalæk, 1.7.2008 kl. 23:26]

Og ekki sveik hann sæmoninn. Þetta voru hreint út sagt stórkostlegir tónleikar.

[Markús frá Djúpalæk, 2.7.2008 kl. 15:33]

Og Steingrímur, ég þakka þér fagurlega orðað hrós. Vona að ég nái að gleðja þig aftur síðar